Hoe ontwikkel, ontwerp en bouw je het kantoor van de toekomst?

14 april 2021

Patrick Bouwen, CEO Groep Bouwen

”

“Ons geluk? Voor Campus West konden we rekenen op fantastische projectleiders.”

Hoe ontwikkel, ontwerp en bouw je het kantoor van de toekomst?

Stel je een kantoor voor waar je met je hoofd niet tegen de muur kan lopen… Simpelweg omdat er geen gangen zijn. Dat gevoel kregen wij bij het eerste kantoorgebouw op Campus West, het nieuwe bedrijventerrein op de Antwerpse Linkeroever. De werkruimte van de toekomst? Misschien zelfs al die van vandaag. Met ontwikkelaar Groep Bouwen, POLO Architects en aannemer Van Laere namen we plaats aan het langste meubel dat we ooit zagen.

Vijftig meter lang is het zitmeubel dat Campus West in de lengte doorkruist. Je vindt er balies, brainstormcabines, kitchenettes en zelfs ligruimtes. In een traditioneel kantoorgebouw was dit een eindeloos lange gang geweest. Hier is het een uitnodiging om samen te gaan zitten of net om je even af te zonderen. “Meestal zijn kantoren een verzameling van lokalen die onder één gebouw worden gebracht”, vertelt Projectontwikkelaar Patrick Bouwen (Groep Bouwen). “Met Campus West mikken we op wat er tussen al die kantoren gebeurt: het belevingsaspect. Zeker in deze tijd, waar thuiswerken het nieuwe normaal wordt, zullen we nood hebben aan ontmoetingsplaatsen. Want als mensen samenkomen ontstaat kruisbestuiving. Du choc des idées jaillit la lumière… Die filosofie brengen we hier tot uiting.”

Kantorenpark 2.0

Groep Bouwen kocht in 2015 de voormalige terreinen van de Gazet van Antwerpen. De ligging is ideaal: ter hoogte van het afrittencomplex E17 op Linkeroever, één van de belangrijkste knooppunten van de toekomstige Oosterweelverbinding. Op deze plek wil Patrick Bouwen het verschil maken. “Op Rechteroever zie je de traditionele kantoorparken: in hoofdbouw, dicht tegen elkaar, zonder integratie van de openbare ruimte en het groen. Dat model is, zeker na corona, voorbij gestreefd. Vroeger was het idee: bouw zoveel mogelijk vierkante meter op zo weinig mogelijk terrein. Hier doen we het omgekeerde: lage gebouwen, met veel afstand er tussen zodat groen en beleving een rol kunnen spelen. Kortom, het kantorenpark 2.0.”

Een concept voor durvers. Patrick Lootens is zo iemand. Met zijn bureau POLO Architects ontwierp hij het masterplan, de architectuur en het interieur. “Campus West geeft een antwoord op nieuwe werktendensen die draaien rond toegenomen flexibiliteit. Het nine-to-five-regime behoort tot het verleden, net als werken op één vaste locatie. Hier worden verschillende kantoorformats aangeboden.” Langs de losstaande trapkernen met eikenhouten treden klimmen we samen met de architect door het gebouw. Twee plateaus verdelen de ruimte in drie niveaus. “We vertrokken van het idee van een groot industrieel gebouw om zo te refereren naar het verleden van deze site. Bij dichte, compacte gebouwen is licht vaak een probleem. Hier hebben we dat perfect opgevangen met de vele glaspartijen aan de voor- en achterzijde én een bijzonder dak.”

Eerste daklegging

De opvallende dakstructuur overkoepelt het geheel als industriële hal. “De schil van het volume wordt geplooid ter hoogte van het dak in een origami-vorm en geeft het gebouw karakter”, legt projectarchitect Ramon Alvarez Roa (POLO Architects) uit. “Zes grote beglaasde daklichten verspreiden een diffuus licht over de verschillende niveaus waar 800 werkplekken kunnen worden ondergebracht. Door middel van vides en doorzichten ontstaat een verbinding. We geloven dat zo’n ruimte de interactie tussen mensen zal versterken. Verdeel je een gebouw in gangen, dan valt die interactie voor een deel weg. Dit gebouw geeft volledige vrijheid aan de gebruiker.”

“Hier kozen we niet voor een eerste steenlegging, maar voor een eerste daklegging”, verrast Jan Leenaerts, projectingenieur bij Groep Bouwen. Ook voor hem is het dak een eyecatcher. Maar er is meer. Leenaerts kent het gebouw als zijn broekzak. Hij neemt ons mee op ontdekkingstocht. Onder meer langs de verschillende auditoria. Een ervan is de Demo-room, een ingesloten zaal in hout en glas met twee rijen tribunes tegenover elkaar en in het midden een speelveld voor de presentatie. “Het publiek kan elkaar zien, je waant je hier in een voetbalstadium. Een belangrijk aandachtspunt voor het gehele gebouw was natuurlijk de akoestiek. Tapijt, SAPP-plafonds (Smart Acoustic Passif Power) en akoestische panelen in het dak dragen bij tot een warme klank en energiezuinigheid.”

Reactiesnelheid in de uitvoering

Een gebouw met nogal wat bijzonderheden dus. Hoe kwam het tot leven? Groep Bouwen haalde voor de uitvoering van al die ideeën en technieken Van Laere aan boord. Leenaerts: “In eerste instantie deden we op hen een beroep voor de ruwbouw, het wind- en waterdicht maken, de bouwschil, de dakwerken en de gevelramen. Na de ruwbouw kwamen ook de loten technieken en afwerking naar hen.” Op regelmatige basis zat Leenaerts samen met het bouwteam om de voortgang te bespreken. “De reactiesnelheid bij Van Laere maakt voor mij het verschil: in een megaproject als dit mag je geen enkel dilemma laten aanslepen. Dit team trok tijdig aan de alarmbel. Bovendien zaten we bij de voorgestelde oplossingen vrijwel altijd op dezelfde golflijn.”

Ook bij POLO Architects keken ze uit naar de realisatie van het complexe ontwerp. “Maar vanaf dag één voelden we bij de mensen van Van Laere dat ze alles heel kwalitatief zouden uitvoeren”, zegt Alvarez Roa. “In de oplevering is dat ook gebleken. Wat me bijblijft is de coördinatie en precisie van al die details en technieken, en dan zeker het plafond en het dak.”

Weg met de traditionele aanpak

“Met POLO Architects vond ik een partner die out of the box denkt”, zegt Patrick Bouwen. “Maar, ook voor de uitvoering gold die voorwaarde. Van Laere is een aannemer die het traditionele stramien overboord durft te gooien. Ondanks de vele nog onbekende factoren gingen ze meteen mee in de visie achter dit project. Al heel snel voelde ik een enorme motivatie: deze mensen waren fier op wat ze aan het maken waren. ‘It ’s all about people’, zeg ik altijd. Wel, hier konden we rekenen op fantastische projectleiders, zowel bij Van Laere als bij POLO. Dat was ons geluk.”

We moeten Jens Piedfort, projectleider bij Van Laere, even in de arm knijpen als we hem die mooie woorden voorschotelen. “Voor ons was dit inderdaad een prestigieus project”, erkent Jens. “Van de paalfundering tot de sleutel op de deur, we hebben hier alles uitgevoerd. De afwerkingsgraad lag hoog, met veel maatwerk en speciale materialen. Van de speciale plankenbekisting en de strakke premuren tot het prominente dak. De realisatie van Campus West bewijst ons kunnen in de kantorenmarkt.”